Fietsenstalling IJboulevard Amsterdam: een megaklus in het water

Fietsenstalling IJboulevard Amsterdam

Een nog te realiseren mega-fietsenstalling in het water, IJboulevard, hartje Amsterdam. Een flinke uitdaging met veel regels en eisen vanuit het Bouwbesluit waaraan het project moet voldoen. Niet te vergeten, de strenge brandveiligheidseisen voor bouwprojecten onder de grond. Daarom kwam de vraag voor SGS Floriaan; hoe voldoet de fietsenstalling aan alle wettelijke brandveiligheidseisen?

In opdracht van Gemeente Amsterdam ontwikkelt en bouwt Van Hattum en Blankevoort een fietsenstalling voor circa 4.000 fietsen midden in het centrum, in het IJ, achter het Centraal Station. Onder de fietsenstalling loopt de Noord/Zuidlijn en bovenop de stalling komt een 6.000m2 groot verblijfsgebied; de IJboulevard. Een uniek project, ook voor Senior Ontwerpleider Roeder Sewgobind: ‘De gekozen bouwmethode is geen dagelijks werk, ik denk niet dat deze al eerder is vertoond. Als ontwerpleider ben ik op alle vlakken verantwoordelijk voor het ontwerp; constructief, bouwkundig, bouwtechnisch, de installaties, en ga maar door. Met name constructief is het een ontzettend mooie uitdaging.’

Architect fietsenstalling

Voor het ontwerp werd extra hulp ingeschakeld. Max Fleer, architect bij VenhoevenCS, vertelt; ‘Vanuit het bureau werk ik als onderaannemer in het project. Er is geen voorbeeld dus we moesten alles zelf uitvinden. Daarom hebben we meteen SGS Floriaan erbij gehaald, we hebben eerder samengewerkt. Ze begrijpen bij brandveiligheid precies wat er nodig is, vooral bij dergelijke complexe projecten. We hebben uitvoerig de wensen, uitstraling van de stalling en de uitgangspunten besproken met SGS Floriaan zodat zij een goed vertrekpunt hadden.’

Brandveiligheid onder de grond

Arno ten Damme, Senior Adviseur bij SGS Floriaan, vertelt: ‘Samen met mijn collega Danny Ruytenbeek heb ik veel aan dit project mogen werken. Dat de fietsenstalling onder water is, maakt het extra interessant. Denk aan vluchtroutes, brandwerende puien, blusmogelijkheden, noem maar op. Ook de toename van elektrische fietsen was een hele belangrijke om rekening mee te houden in de berekeningen.’

Enorme brandveiligheidsuitdagingen

Ten Damme vervolgt: ‘Wat betreft de brandveiligheid waren er twee enorme uitdagingen: de brandwerendheid van de constructie en de rooklaagtemperatuur bij brand onder de grond. Vanwege de vochthuishouding wilden we de staalconstructie graag onbekleed laten. Met het bevoegd gezag is afgestemd dat het begaanbare dak van de fietsenstalling, groter dan de wettelijk omschreven 1.000 m², bij brand minimaal een uur overeind moet blijven. We berekenden de rooklaagtemperatuur aan de hand van diverse modelleringen. Hoe heet wordt het binnen, wat voor invloed heeft dat op de constructie en wanneer gaat deze bezwijken? Uit de berekeningen bleek de staalconstructie zonder aanvullende brandwerende voorzieningen sterk genoeg, erg goed nieuws.’

Ruytenbeek vult aan: ‘Uit de modellen bleek ook dat extra maatregelen nodig waren om bezoekers veilig te laten vluchten. Aan de hand hiervan hebben we samen met Max gekeken wat de meest ideale plek is voor een nog te maken doorgang. Iets wat past binnen het ontwerp en toch de gewenste veiligheid geeft.’

Samenwerking van groot belang

De samenwerking in dit project was erg belangrijk. Alle drie de partijen hadden een belangrijke rol in het proces. Zo moest architect Fleer zonder voorbeeld vanaf 0 beginnen, rekening houden met de technische en bouwkundige regels van de constructie voor Van Hattem en Blankevoort en moest het ontwerp aan alle brandveiligheidseisen voldoen. Maar de samenwerking verliep goed, aldus Fleer: ‘Het was een ingewikkeld project. Door veel te overleggen zijn er eruit gekomen. Samen met Arno en Roeder hebben we een brandveiligheidsconcept ontwikkeld dat niet afdoet aan de kwaliteit en uitstraling van het ontwerp.’

Transport over land en water

De grootste uitdaging volgens Sewgobind komt nog, namelijk het plaatsen van de afzinkelementen op de palen: ‘Eerst plaatsen we de funderingspalen, gevolgd door de fietsenstalling opgeknipt in drie delen. Elk deel bouwen we op een voorbouwlocatie, waarna wij deze via land en water transporteren naar de bouwlocatie. Daar moeten we het afzinken op de aanwezige palen, dat wordt nog enorm spannend.’